CPT Incoterms 2020 - co oznacza reguła Carriage Paid To?
W dynamicznym świecie handlu międzynarodowego precyzyjne ustalenie zasad transportu i rozliczeń jest kluczem do bezpieczeństwa transakcji. Właśnie w tym celu powstały reguły Incoterms 2020, które porządkują odpowiedzialność stron przy dostawach towarów.
Jedną z formuł Incoterms jest CPT (Carriage Paid To), która jest stosowana w przewozach różnymi środkami transportu. Zrozumienie, jak działa CPT, pozwala uniknąć sporów o koszty i ryzyko, a także prawidłowo przygotować umowę sprzedaży czy zlecenie przewozu.
A jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o innych regułach Incoterms – przeczytaj artykuł: Czym są Incoterms? Międzynarodowe warunki sprzedaży w praktyce >>>
Definicja i sens reguły CPT: Carriage Paid To
Reguła CPT Incoterms 2020 oznacza, że sprzedający dostarcza towary pierwszemu przewoźnikowi i pokrywa koszty transportu do określonego miejsca przeznaczenia, natomiast ryzyko przechodzi na kupującego już od momentu przekazania przewoźnikowi wyżej wymienionego ładunku.
To jasny podział: jedna strona płaci za przewóz, druga od tego momentu ponosi ryzyko.
W praktyce CPT stosuje się w sytuacjach, gdy strony chcą połączyć elastyczność różnych rodzajów transportu, w tym także transportu morskiego, z prostym rozliczeniem kosztów. Sprzedawca ma obowiązek zawrzeć umowę przewozu i przekazać towar wraz z wymaganym dokumentem transportowym, np. listem przewozowym czy konosamentem. Kupujący natomiast od chwili, gdy towar został dostarczony przewoźnikowi, odpowiada za wszelkie ryzyko utraty lub uszkodzenia.
Podsumowując, CPT to reguła, w której sprzedawca pokrywa koszty transportu, ale ryzyko utraty przechodzi na kupującego w momencie załadunku u pierwszego przewoźnika.
Kiedy stosować CPT w handlu międzynarodowym?
CPT Incoterms warto stosować wtedy, gdy strony chcą jasno podzielić koszty transportu i ryzyko w handlu międzynarodowym, szczególnie przy przewozach realizowanych różnymi środkami transportu. Ta formuła jest elastyczna i pozwala na łatwe dopasowanie do łańcucha logistycznego – od transportu drogowego i kolejowego, przez fracht lotniczy, aż po transport morski.
Reguła Carriage Paid To sprawdza się w transakcjach, w których sprzedawca ma lepszy dostęp do usług przewoźników lub korzystniejsze stawki frachtowe. W takim układzie sprzedający może zawrzeć korzystną umowę przewozu, a kupujący zyskuje uproszczony proces zakupu, ponieważ nie musi samodzielnie organizować przewozu towarów.
CPT jest często wybierane także wtedy, gdy w grę wchodzi transport multimodalny – na przykład połączenie ciężarówki z kontenerem w porcie i dalszym rejsem statkiem. Dzięki temu sprzedający może zapewnić spójny przewóz od punktu nadania do uzgodnionego miejsca przeznaczenia, a jednocześnie ryzyko utraty lub uszkodzenia przechodzi na kupującego już w chwili przekazania przesyłki pierwszemu przewoźnikowi.
Dla kogo warunki dostawy CPT Incoterms 2020 są korzystne?
Warunki dostawy CPT Incoterms 2020 są korzystne przede wszystkim dla sprzedawców, którzy chcą zachować kontrolę nad organizacją transportu i mogą zaoferować klientowi atrakcyjniejsze stawki przewozowe. Dzięki temu to sprzedający może zawrzeć korzystną umowę przewozu, zorganizować przewóz towarów do uzgodnionego miejsca przeznaczenia i pomóc kupującemu w uzyskaniu wszelkich dokumentów transportowych.
Dla kupujących CPT jest dobrym rozwiązaniem, gdy wolą uprościć proces zakupu i nie muszą samodzielnie szukać przewoźnika. Kupujący przejmuje jednak ryzyko utraty lub uszkodzenia towarów już w momencie, gdy przesyłka zostaje przekazana pierwszemu przewoźnikowi. Dlatego formuła ta sprawdza się najlepiej w relacjach, w których kupujący ufa doświadczeniu sprzedawcy i akceptuje, że ryzyko przechodzi na kupującego na wczesnym etapie transportu.
CPT bywa szczególnie atrakcyjne dla firm preferujących powierzenie sprzedawcy organizacji przewozu – zwłaszcza gdy konieczne jest skorzystanie z kilku rodzajów transportu. W takim układzie sprzedający koordynuje cały proces, a kupujący może skupić się na cenie towaru i sprawnym odbiorze przesyłki w oznaczonym miejscu przeznaczenia.
Podział kosztów i ryzyka w CPT Incoterms 2020
W CPT Incoterms 2020 sprzedający pokrywa koszty transportu do uzgodnionego miejsca przeznaczenia, ale ryzyko utraty lub uszkodzenia towarów przechodzi na kupującego w chwili przekazania ładunku pierwszemu przewoźnikowi. Taki podział pozwala wyraźnie rozgraniczyć obowiązki stron i ograniczyć spory o odpowiedzialność.
Sprzedawca finansuje przewóz do oznaczonego punktu, w tym koszt załadunku towaru na pojazd przewoźnika, a kupujący odpowiada za rozładunek w miejscu dostawy oraz ewentualne koszty i ryzyko po momencie przekazania przesyłki przewoźnikowi.
Kiedy ryzyko przechodzi na kupującego?
Ryzyko w formule CPT Incoterms 2020 przechodzi na kupującego w chwili, gdy sprzedający dostarcza towary przewoźnikowi w uzgodnionym punkcie. Od tego momentu każda utrata lub uszkodzenie towarów obciąża kupującego, nawet jeśli sprzedawca nadal pokrywa koszty transportu do miejsca przeznaczenia.
Warto pamiętać, że jeśli sprzedawca używa kilku przewoźników, kluczowy jest moment przekazania przesyłki pierwszemu przewoźnikowi – wtedy ryzyko przechodzi na kupującego, niezależnie od dalszego przebiegu transportu.
Obowiązki sprzedającego w CPT Incoterms
Sprzedający w CPT musi zawrzeć umowę przewozu z wybranym przewoźnikiem i opłacić wszelkie koszty transportu do oznaczonego miejsca przeznaczenia. Powinien też przekazać kupującemu dokument przewozowy lub inny zwyczajowy dokument transportowy, potwierdzający załadunek towaru.
Dodatkowo sprzedawca odpowiada za odpowiednie przygotowanie ładunku: właściwe opakowanie, ewentualne oznakowanie towarów, a także za formalności celne eksportowe. Musi zadbać, aby towary zostały dostarczone zgodnie z umową i w wymaganym terminie, a także by przekazanie przesyłki przewoźnikowi nastąpiło w sposób pozwalający kupującemu łatwo odebrać ją w miejscu przeznaczenia.
Obowiązki kupującego w CPT Incoterms
Kupujący ma obowiązek odebrać towar w uzgodnionym miejscu przeznaczenia, a od momentu przekazania ładunku przewoźnikowi ponosi wszelkie ryzyko jego utraty lub uszkodzenia. Musi też pokryć koszty związane z rozładunkiem w punkcie odbioru, opłaty związane z importem oraz wykonać formalności celne w kraju przeznaczenia.
Jeżeli kupujący chce, aby przesyłka była zabezpieczona na czas przewozu, to do niego należy decyzja o zawarciu dodatkowego ubezpieczenia – CPT tego nie wymaga od sprzedawcy.
Ważne jest również, aby nabywca udzielił sprzedawcy wszelkich instrukcji lub wskazówek dotyczących przewozu, gdy ma szczególne wymagania co do trasy lub sposobu obsługi przesyłki.
Rodzaje transportu w CPT
CPT Incoterms 2020 można stosować przy prawie wszystkich rodzajach transportu, co czyni tę regułę wyjątkowo elastyczną. Sprzedawca może zorganizować przewóz towarów za pomocą samochodów ciężarowych, kolei, samolotów, a także w ramach transportu morskiego czy multimodalnego.
W przypadku transportu kontenerowego sprzedawca często przekazuje przesyłkę pierwszemu przewoźnikowi w terminalu lub magazynie konsolidacyjnym. Od tego momentu ryzyko przechodzi na kupującego. Dzięki temu formuła CPT sprawdza się tam, gdzie konieczne jest połączenie kilku środków transportu w jednym procesie logistycznym.
Podsumowanie
Reguła CPT Incoterms 2020 (Carriage Paid To) to praktyczne rozwiązanie w handlu międzynarodowym, które pozwala precyzyjnie podzielić koszty i odpowiedzialność między stronami umowy sprzedaży bez względu na rodzaj użytego środka transportu.
W CPT to sprzedawca zawiera umowę przewozu i opłaca koszty transportu do uzgodnionego miejsca przeznaczenia, natomiast kupujący od momentu przekazania towaru pierwszemu przewoźnikowi ponosi pełne ryzyko utraty lub uszkodzenia.
CPT jest szczególnie korzystne dla firm, które chcą skorzystać z wiedzy i stawek frachtowych sprzedawcy, a jednocześnie cenią przewidywalne koszty przewozu. Formuła ta ułatwia organizację przewozu towarów różnymi środkami transportu i pozwala jasno określić obowiązki obu stron.
Najczęściej zadawane pytania
Czym jest CPT Incoterm?
CPT Incoterm to jedna z 11 zasad należących do Incoterms 2020. Określa ona, że sprzedawca spowoduje dostawę towarów poprzez ich przekazanie przewoźnikowi i opłaci transport do uzgodnionego miejsca przeznaczenia. Od chwili, gdy następuje dostarczenie towaru przewoźnikowi, całe ryzyko utraty lub uszkodzenia przechodzi na kupującego.
Czym się różni CPT od CIF?
CPT obejmuje dowolne środki przewozu i nie nakłada na sprzedawcę obowiązku zawarcia ubezpieczenia, podczas gdy CIF dotyczy głównie transportu morskiego i wymaga od sprzedawcy ochrony ładunku na czas rejsu.
W CPT kluczowe jest miejsce, w którym towar zostaje przekazany ich przewoźnikowi, a w CIF – moment załadunku na statek.
Przeczytaj też: CIF Incoterms 2020 – co oznacza reguła Cost Insurance and Freight? >>>
Czy reguła CPT jest taka sama jak DAP?
Nie, CPT i DAP różnią się zakresem obowiązków stron.
W CPT sprzedawca pokrywa koszty przewozu, ale odpowiedzialność kupującego za ryzyko zaczyna się już przy przekazaniu przesyłki przewoźnikowi. W DAP sprzedawca ponosi ryzyko i koszty aż do miejsca dostawy, w którym odbiorca przejmuje towar.