CFR Incoterms 2020 - co oznacza reguła Cost and Freight
W międzynarodowym handlu każdy szczegół ma znaczenie – od wyboru kontrahenta, przez organizację transportu, aż po zapisane w umowie warunki dostawy. To właśnie one decydują o tym, kto ponosi koszty transportu, a kto przejmuje ryzyko w przypadku nieprzewidzianych zdarzeń.
Dlatego Incoterms 2020, opracowane przez Międzynarodową Izbę Handlową, stały się niezbędnym narzędziem w globalnej wymianie towarowej, porządkując zasady odpowiedzialności między sprzedawcami a kupującymi.
Jedną z najczęściej stosowanych reguł w transporcie morskim i żegludze śródlądowej jest CFR (Cost and Freight). Reguła ta jasno określa, że sprzedawca opłaca główny fracht do portu przeznaczenia, ale ryzyko związane z przewozem przechodzi na kupującego już w porcie załadunku. Zanim jednak przedsiębiorca zdecyduje się na wybór tej formuły, powinien dokładnie rozumieć, jak wygląda podział kosztów i jakie obowiązki przejmuje każda ze stron.
W dalszej części artykułu krok po kroku wyjaśnimy, czym dokładnie jest CFR Incoterms 2020, jakie niesie konsekwencje dla obu stron umowy sprzedaży oraz w jakich sytuacjach znajduje zastosowanie.
CFR w pigułce: definicja i sens reguły
CFR Incoterms 2020 oznacza, że sprzedawca opłaca koszty frachtu morskiego do uzgodnionego portu przeznaczenia, ale ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru przechodzi na kupującego w momencie załadunku na statek.
W praktyce oznacza to, że sprzedający dostarcza towary na pokład statku w kraju rozpoczęcia transportu i ponosi zasadnicze koszty transportu opłacone do portu docelowego. Od tego momentu jednak wszelkie ryzyko przechodzi na kupującego, który odpowiada za ewentualne szkody, dodatkowe koszty związane z tranzytem towarów i odbiór w porcie przeznaczenia.
Reguła CFR ma na celu uproszczenie handlu międzynarodowego i ma umożliwiać kupującemu sprzedaż towarów dalej już w trakcie transportu. Jest to szczególnie przydatne w przypadku dużych kontraktów, gdzie podział kosztów i ryzyka musi być jasno zdefiniowany w umowie sprzedaży.
Punkt przeniesienia ryzyka: statek, port załadunku
W przypadku reguły CFR ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru przechodzi na kupującego w momencie załadunku towarów na statek.
Oznacza to, że od momentu załadunku – nawet jeśli towary znajdują się już na pokładzie, ale jeszcze nie wypłynęły – wszelkie ryzyko utraty towaru przechodzi na kupującego. Sprzedawca ponosi koszty transportu, ale nie odpowiada za szkody, które mogą wystąpić podczas przewozu towarów przez morze. Dlatego kupujący często decyduje się na zawarcia umowy ubezpieczenia, aby ograniczyć zbędnego ryzyka w różnych etapach transportu morskiego.
Koszty transportu w CFR – sprzedawca, a kupujący
W dostawach CFR sprzedawca ponosi koszty transportu do uzgodnionego portu docelowego, natomiast kupujący odpowiada za wszystkie koszty po wyładunku w porcie przeznaczenia.
W praktyce wygląda to tak, że sprzedawca ponosi koszty frachtu morskiego, dokumentu przewozowego, należnego opakowania towaru i formalności celnych w kraju rozpoczęcia transportu. Kupujący ponosi z kolei koszty związane z odprawą importową, należnościami celnymi, opłatami portowymi i magazynowaniem w porcie docelowym. Do kupującego należy również koszt dalszego przewozu towarów do uzgodnionego miejsca przeznaczenia.
Koszty transportu towaru w regule CFR Incoterms 2020 | Sprzedawca | Kupujący |
Koszty frachtu morskiego | ✅ | ❌ |
Koszty transportu w kraju rozpoczęcia transportu | ✅ | ❌ |
Formalności celne eksportowe | ✅ | ❌ |
Ubezpieczenie (opcjonalne) | ❌ | ✅ |
Odprawa importowa, należności celne | ❌ | ✅ |
Opłaty w porcie przeznaczenia | ❌ | ✅ |
Koszty dalszego przewozu do miejsca przeznaczenia | ❌ | ✅ |
W skrócie: sprzedawca opłaca transport do portu docelowego, ale kupujący ponosi wszystkie koszty i ryzyka po stronie importowej.
Obowiązki sprzedającego w CFR
W regule CFR Incoterms 2020 sprzedający wywiązał się ze swojej części umowy w momencie, gdy towar został załadowany na statek w porcie początkowym.
Obowiązki sprzedającego w CFR Incoterms:
- przygotowanie i dostarczenie towarów w odpowiednim stanie,
- odpowiednie opakowanie towaru,
- pokrycie kosztów transportu towaru do portu załadunku,
- zawarcie umowy przewozu z przewoźnikiem i zapewnienie dokumentu przewozowego (np. konosamentu) wraz z jego kopią elektroniczną,
- zorganizowanie formalności celnych eksportowych i uzyskanie niezbędnej licencji eksportowej.
Sprzedawca ponosi zasadnicze koszty transportu opłacone do portu docelowego, jednak ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru przechodzi na kupującego już w chwili załadunku. Co ważne sprzedający nie ma obowiązku ubezpieczenia towaru.
Obowiązki kupującego w CFR
W przypadku CFR kupujący ponosi odpowiedzialność za odbiór towaru w porcie docelowym i wszystkie dalsze koszty po stronie importowej.
Do głównych obowiązków kupującego w CFR należą:
- pokrycie kosztów związanych z rozładunkiem w porcie przeznaczenia, opłat portowych i należności celnych importowych,
- zorganizowanie ewentualnego dalszego przewozu towarów na własny koszt do miejsca przeznaczenia,
- zawarcie umowy ubezpieczenia (jeśli kupujący chce ograniczyć ryzyko utraty lub uszkodzenia towarów w transporcie morskim),
- liczenie towaru i sprawdzenie, czy towary znajdują się w stanie zgodnym z dokumentem transportowym,
- zapewnienie, aby towary rzeczywiście dotarły do ostatecznego punktu przeznaczenia.
Kupujący przejmuje ryzyko już w momencie załadunku w porcie początkowym. Choć nie płaci za transport morski, to faktycznie odpowiada za ewentualne uszkodzenia towarów lub ich utratę w trakcie przewozu.
Zakres zastosowania: kiedy wybierać CFR?
Reguła CFR Incoterms 2020 stosowana jest wyłącznie w przypadku transportu morskiego i wodnego śródlądowego.
CFR warto wybrać wtedy, gdy sprzedawca ma łatwiejszy dostęp do przewoźników w kraju rozpoczęcia transportu i może efektywniej zorganizować przewóz. Dla kupującego jest to wygodne rozwiązanie, ponieważ od razu zna koszty frachtu do portu docelowego i może planować dalszą logistykę. Jednocześnie musi pamiętać, że ryzyko utraty lub uszkodzenia przechodzi na niego już w porcie początkowym.
Przykład: polski eksporter z Gdańska dostarcza towary na pokład statku, opłacając koszty transportu do Szanghaju – uzgodnionego portu przeznaczenia. Od chwili załadunku ryzyko przechodzi na kontrahenta, nawet jeśli statek napotka sztorm podczas rejsu.
Podsumowanie: CFR (Cost and Freight)
CFR Incoterms 2020 to reguła, w której sprzedawca ponosi koszty transportu do portu docelowego, ale ryzyko przechodzi na kupującego już w momencie załadunku w porcie początkowym.
Dzięki temu podziałowi obowiązków strony jasno wiedzą, kto opłaca fracht, a kto odpowiada za ewentualne ryzyka i dodatkowe koszty związane z tranzytem towarów. Reguła ta spowoduje dostawę towarów w uzgodnionym porcie przeznaczenia, ale jednocześnie wymaga, aby kupujący rozważył zawarcia umowy ubezpieczenia, które ochroni go przed stratami.
Przeczytaj również: Czym są Incoterms? Międzynarodowe warunki sprzedaży w praktyce >>>
Najczęściej zadawane pytania
Co oznacza Incoterms 2020 CFR?
Incoterms 2020 CFR oznacza, że sprzedawca opłaca koszty transportu morskiego do portu przeznaczenia, ale ryzyko przechodzi na kupującego już w chwili załadunku towaru na statek. W praktyce oznacza to jasny podział kosztów i obowiązków między stronami, co ułatwia handel międzynarodowy.
Czym się różni CIF od CFR?
CIF różni się od CFR tym, że obejmuje dodatkowo obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia przez sprzedawcę. W CFR koszty transportu ponosi sprzedający, lecz uzyskanie ubezpieczenia i ochrona przed ryzykiem utraty lub uszkodzenia towarów spoczywa już na kupującym.
Przeczytaj też: CIF Incoterms 2020 – co oznacza reguła Cost Insurance and Freight? >>>
Jakie są różnice między CFR vs FOB?
W CFR sprzedawca organizuje i opłaca fracht morski do portu przeznaczenia, a ryzyko przechodzi na kupującego przy załadunku. W FOB natomiast kupujący sam zawiera umowę przewozu i przejmuje koszty transportu już od portu początkowego, co daje mu większą kontrolę nad logistyką.
Przeczytaj też: FOB Incoterms 2020 – co oznacza reguła Free On Board? >>>
Czy CFR jest dobry do transportu morskiego?
Tak, CFR został stworzony specjalnie z myślą o transporcie morskim i wodnym śródlądowym. Sprawdza się szczególnie w handlu dużymi partiami towarów, gdzie sprzedawca ma możliwość zorganizowania frachtu, a kupujący akceptuje przejęcie ryzyka już w porcie załadunku.
Co oznacza wymagany termin wysyłki towaru w regule CFR?
Wymagany termin wysyłki towaru to uzgodniony czas, w którym sprzedawca musi dostarczyć ładunek na statek w porcie początkowym.
Czym jest docelowy port przeznaczenia towaru w regule CFR?
Docelowy port przeznaczenia towaru to miejsce, do którego sprzedawca opłaca fracht morski.
Kupujący musi odebrać ładunek właśnie tam i ponosi odpowiedzialność, a także koszty za wszystkie dalsze działania związane z importem.